Passief-agressief gedrag van de centrum medewerker

In het centrum van het bedrijf (het midden) is het veilig toeven voor werknemers die zich conformeren aan de geldende groepsregels. In ruil voor het braaf volgen van de regels geeft de werkgever er veiligheid voor terug.
In organisaties is het overwegend “not done” om openlijk kritiek te leveren op de leiding en op elkaar. Daarvoor hebben de managers “het p.o.’tje” of “de bilat” uitgevonden. Een regelmatig 1 op 1 overleg tussen manager en medewerker. Hoewel deze overleg- en coachingmethodiek op zich een effectief instrument is, wijst de praktijk uit dat het zwaar wordt misbruikt. Met name als methode om via het “verdeel en heers principe” het broeiende verzet van medewerkers in de kiem te smoren en macht uit te oefenen op de medewerker om zich aan de regels te houden.
Regels dragen bij aan orde en rust. Daarvoor zijn ze uitgevonden. Maar al te vaak worden regels echter gemaakt door het zittende management om daarmee een ruilrelatie aan te gaan. In ruil voor veiligheid en beloning, doet de medewerker wat de manager wil.
Als dit grotere vormen aanneemt dan is er sprake van een ongezond werkklimaat. Want mensen hebben van nature de eigenschap ontwikkeld om een mening te vormen. Ook is het puur natuur om elkaar op een gezonde manier kritisch te bejegenen.
Onder de socialiserende druk van het systeem (volg de regels en je bent veilig) dat soms dus tegennatuurlijk is georganiseerd, ontstaan onlustgevoelens bij mensen die zich gedwongen voelen om het systeem te volgen. Omdat het “not done” is om deze gevoelens rechtstreeks te uiten ontstaat zogenoemd “passief-agressief gedrag”.
Medewerkers die “passief-agressief boos” zijn die zeggen “ja” en doen ”nee”.  Dat is hun wraak en de rekening die de manager krijgt gepresenteerd van medewerkers die vanuit angst slechts “ondergronds” in verzet durven komen.
Zo komt iemand bijvoorbeeld steevast te laat. Worden vergaderingen niet voorbereid. Zien we iets fout gaan, maar grijpen we niet in omdat het onze taak niet is. Wordt het klantinformatiesysteem niet goed ingevuld. Worden personeelsfeestjes geboycot. Verzinnen we bijnamen voor directieleden. Deze en andere vormen van schijnbaar “onschuldig verzet” woekeren zo door de organisatie als een griepvirus.
Helaas is er in iedere organisatie wel een groep medewerkers die op “passief-agressieve wijze” de organisatie flink te soep willen laten draaien. Deze groep “raddraaiers” is bijzonder bedreven in ondergronds verzet en vooral ook in het buiten schot blijven.
Beste manager, korte metten maken met deze doelgroep!
Marco Scheele
RedFoxBlue – Leiderschap Coach