Hulde aan de lijnorganisatie

Religie en bedrijfsleven liggen dicht bij elkaar:
U moet volgzaam zijn
Wij houden toezicht of u volgzaam bent en zo ja dan beschermen wij u
Bent u niet volgzaam dan krijgt u straf of wordt u uitgestoten

In deze eeuwen oude traditie staan mensen die de leer prediken (directie) en toezicht houden (staf), hoger aangeschreven dan de volgelingen (de mensen die het werk doen).  In de huidige organisaties hebben deze oude tradities geleid tot een soort van bedrijfsaristocratie. Directeuren en hun staforganen die vanuit hun prachtige kantoren de weg wijzen en controleren. Ver weg van de werkvloer en klanten.
Maar beste directeuren en managers van het hoofdkantoor:

Het hoofdkantoor maakt niets en verkoopt niets

Volgzaamheid, controle en straf zijn nuttige basisprincipes, maar staan – indien te ver doorgevoerd –  haaks op succes van het hedendaagse bedrijf. Het onderdrukt “passie”, elimineert intern ondernemerschap, remt innovatie en belemmert slagkracht in de markt.  Werknemers in een cultuur van volgzaamheid, controle en straf  komen niet tot hun recht en kunnen zich onvoldoende ontplooien en zich dus niet waardevol maken voor de organisatie.
Een afzwaaiende medewerker formuleerde het als volgt:

Meneer de directeur, al 25 jaar heeft u mijn handen gebruikt, maar had u mijn hoofd en mijn hart er bij kunnen krijgen.

In het boven beschreven traditionele besturingsmodel (volgzaamheid, controle en straf) is het uitermate moeilijk om binnen een organisatie “fundamentele verandering” van de grond te krijgen. Het meest gebruikte wapen om verandering te bewerkstelligen is “moeten” centraal stellen en “dwingen” tot een kunst verheffen.  Het management geeft aan “dat het moet”, “wat er moet” en “hoe het moet”. De controlerende staf controleert of “dat wat moet” ook gebeurt op straffe van…..  In sommige organisaties moeten we “stafafdelingen” misschien maar “strafafdelingen” gaan noemen.

Externe trainers worden ook vaak ingezet om medewerkers vanuit “moeten” op een specifieke manier – zoals de directie het wil – te laten denken en handelen.  Het meest stuitende voorbeeld dat ik ken was dat een aantal jaren geleden een directeur mij vroeg om in de verkooptraining de deelnemers – zijn teamleden – maar eens “vol onderuit te halen”. De training als “strafexpeditie”, misschien een gat in de markt, maar mij niet gezien.

In feite zijn er vier machten actief binnen uw organisatie:
De Zittende Macht: bestaande uit directie, hoger en midden management
De Controlerende Macht bestaande uit stafafdelingen zoals financien, ICT, juridische zaken, personeelszaken en bepaalde gecentraliseerde technische units
De Lijn, bestaande uit mensen die inkopen, maken en verkopen
De Externe Macht: adviseurs, trainers, interim managers, coaches

Geef de macht terug aan de lijnorganisatie….en uw omzet en winstgevendheid zal stijgen.

Marco Scheele
RedFoxBlue – Leiderschap Coach